Муркаш район администрацийӗнче ӗҫленӗ хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе пӑхса тухнӑ. Тӳре-шарара ӗҫленӗскер тӳлевсӗр ҫӗре укҫалла панӑ.
Хӗрарӑм нумай ачаллӑ ҫемьесене ҫӗр валеҫнӗ чух пӑтӑрмаха ҫакланнӑ. Муркаш районӗнчи Ильинка ҫывӑхӗнче ҫӗр уйӑрнӑ чухне вӑл ҫемьесенчен 10-шар пин тенкӗ илнӗ. Тӗпчевҫӗсем ҫавӑн пек ултӑ тӗслӗхе тупса палӑртнӑ.
Хӗрарӑм район администрацийӗн пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен пайӗнче ертсе пыракан специалист-экспертра ӗҫленӗ. 2019 ҫулхи авӑн уйӑхӗнчен тытӑнса 2020 ҫулхи пуш уйӑхӗччен вӑл 6 хутчен сӗтев илнӗ.
Суд хӗрарӑма 5 уйӑх ӗҫлесе юсанмалла, ҫав вӑхӑтра ӗҫ укҫин 10 процентне тытса юлмалла йышӑну кӑларнӑ. Суд приговорӗ вӑя кӗреймен-ха.
Чӑваш Енри тата тепӗр икӗ ҫынна ултавҫӑсем шӑнман пӑрпа лартса яма пӑхнӑ.
Пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти йӗрке хуралҫисем патне 57-ри хӗрарӑм ҫитнӗ. Вӑл хӑйӗн патне «банк ӗҫченӗ» шӑнкӑравланине, ун ячӗпе такам кредит илнине пӗлтернине, кивҫене тавӑрса пама ыйтнине хыпарланӑ.
Усал хыпара илтсен хӗрарӑм ҫухалса кайнӑ, палламан ҫын каланине итлесе мӗнпур кодпа пароле пӗлтернӗ. 400 пин ытла тенке куҫарса пама тӑрсан банкомат кансӗрленӗ, хӗрарӑм карттипе малашнехи операцие тума чарнӑ. Ҫавна пӗлсен ултавҫӑ ҫухалнӑ, тек шӑнкӑравламан.
Муркаш районӗнче 40-ри арҫын така сутас тенӗ. «Туянакан» та тупӑннӑ. Укҫан пӗр пайне куҫарса пама банк карттин номерне ыйтнӑ. Кайран банкомата кайма ыйтнӑ. Анчах ҫав ӑслӑ хатӗр картӑна ҫӑтса янӑ.
В этот же день в ОМВД России по Моргаушскому району позвонил 40-летний сельчанин, подавший объявление о продаже барана. Позвонивший ему покупатель попросил продиктовать номер банковской карты для предоплаты. После этого злоумышленник предложил провести операцию по получению денег через банкомат, якобы для того, чтобы получить чек. Также как и в первом случае, карта была заблокирована банкоматом, а злоумышленник прервал разговор.
Муркашри шкулта юр пусарса тӑнине тӳсеймесӗр ҫивитти йӑтӑнса аннӑ. Кун пирки «Ҫыхӑнура» интернет-порталта пӗлтернӗ.
Пӑтӑрмах пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче шкулӑн икӗ хутлӑ ҫуртӗнче пулнӑ. Унта ачасем ритмика тата гимнастика енӗпе занятисене пухӑнаҫҫӗ. Ҫавӑнтах шкул вулавӑшӗ вырнаҫнӑ.
Пӑтӑрмаха халӗ РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн специалисчӗсем тӗрӗслеҫҫӗ. Тӗрӗслев РФ Пуҫиле кодексӗн 293-мӗш статйипе пӑхнӑ преступлени (ӗҫе тивӗҫлипе пурнӑҫламанни) пуррипе ҫуккине палӑртӗ.
Ҫавӑн пекех тӗпчевҫӗсем Шупашкарти Эгер бульварӗнчи 9 хутлӑ ҫуртӑн 1-мӗш хутӗнчи хваттерти стенана сӳтнӗ текен хыпара тӗрӗслеҫҫӗ.
Ӗнер, шӑматкун, каҫхи 6 сехет хыҫҫӑн Шупашкарти Чаканар ялӗ ҫывӑхӗнче 55 ҫулти хӗрарӑма машина ҫапса хӑварнӑ. Шел те, вӑл пульницӑра сывлама пӑрахнӑ.
«Приора» машинӑн кустӑрми айне Шупашкарта пурӑннӑ 55-ри хӗрарӑм лекнӗ. Вӑл светофор ҫук вырӑнта ҫул урлӑ каҫма тӑнӑ. Анчах ун ҫине машина пырса кӗнӗ. Хӗрарӑма пульницӑна илсе ҫитенӗ. Анчах 2 сехетрен унӑн чӗри тапма чарӑннӑ.
«Приора» рулӗ умӗнче Муркаш районӗнче пурӑнакан 41 ҫулти арҫын ларнӑ. Тӗрӗслев палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл ӳсӗр пулман.
Муркаш районӗнчи Кашмашри агрошкул валли директор шыраҫҫӗ. Унта ҫӗршывра халиччен пулман агрошкул уҫӗҫ.
Вӗренӳ учрежденийӗ ял хуҫалӑх специалисчӗсене пӗчӗкрен туптӗ. Ачасене ветеринари вӑрттӑнлӑхне, кукӑль-ҫӑмах тата сыр пӗҫерессине т.ыт. те пӗчӗкрен хӑнӑхтарӗс. Шкултан вӗренсе тухнисене аграри техникумӗсемпе аслӑ шкулӗсене кӗме ҫӑмӑл пулӗ.
Кашмашри шкул директорӗ пулас ӗмӗтлӗ ҫыннӑн вӗренӳ учрежденине аталантармалли программа та хатӗрлемелле. Конкурса хутшӑнакансене заявленийӗсене пуш уйӑхӗн 15-мӗшеччен йышӑнӗҫ. Шкула, аса илтерер, кӑҫал хута ямалла.
Муркаш районӗнче регионсен шайӗнчи халӑх юрри шӑрантаракансен виҫҫӗмӗш фестиваль-конкурсӗ иртнӗ.
«Авалхи юрӑсен сасси» пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ Гаврилов Федоров ячӗпе хисепленет.
Ӑна чӑваш халӑх юррине упраса хӑварас тата аталантарас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Конкурса хутшӑнакансен географийӗпе йышӗпе ҫулран ҫул ӳссе пырать. Хальхинче те ҫаплах пулнӑ. Ҫав шутра — Муркаш районӗнчи «Муркаш» ансамбль те (ертӳҫи — Александр Аникин). Ушкӑна ҫӳрекен Людмила Мироваевӑна «Солистсем» номинацире I степеньлӗ дипломпа, Игорь Майкова III степеньлипе чысланӑ.
«Чӑваш чӗлхин икчӗлхеллӗ ҫӳпҫине» пуянлатса пынӑ май пӗлмен ҫыравҫӑсен, куҫаруҫӑсен, журналистсен ячӗсене чылай тӗл пулма тиврӗ. Ҫавна май вӗсем пирки сире те пӗлтерес терӗм.
Чӑн та, чӑваш ҫыравҫисем пирки хатӗрленӗ чи анлӑ кӗнекесенчен пӗри вӑл — Петӗр Ялкир хатӗрленӗ «Литературный мир Чувашии». Чӑн та пысӑк ӗҫ туса ирттернӗ, кам-кам кӑна ҫук пуль унта. Ҫавах ӑна ниепле те тулли кӗнеке тесе хаклама ҫук. Вырӑсларан чӑвашла куҫаракансем унта чылай пулин те хӑшӗ-пӗрин ячӗ ҫук ҫав. Пӗрисене шыраса тупайман, теприсем сиксе юлнӑ, виҫҫӗмӗшӗсене, тен, юриех кӗртмен. Акӑ Михаил Рубцовах илес. Николай Гоголӗн, Аркадий Гайдарӑн, Иван Тургеневӑн, тата ытти ытлашшиех те паллӑ мар ҫыравҫӑсен хайлавӗсене пит нумай вырӑсларан чӑвашла куҫарнӑ. Анчах Ялгирӑн справочникне лекеймен.
Елчӗк ҫӗрӗнче ҫуралнӑскер, Елчӗк районӗн «Колхоз ялавӗ» хаҫатӑн яваплӑ секретарӗ. Ӗмӗрӗ унӑн вӑрӑмах пулман, ҫавах Лев Толстойӑн «Казаксем» тата Эммануил Казакевичӑн «Ҫӑлтӑр» повеҫсене чӑвашла куҫарма ӗлкӗрнӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Зоя Ярдыкова ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ каҫ иртӗ.
Зоя Ярдыкова артистра, режиссёрта, педагогра ӗҫленӗ. Вӑл — РСФСР культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Чӑваш АССР искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Зоя Ярдыкова ҫуралнӑранпа паян, нарӑс уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, 100 ҫул ҫитет. Муркаш районӗнчи Шаптакра кун ҫути курнӑскер — Чӑваш актерӗсен ГИТИСра пӗлӳ илнӗ пӗрремӗш студийӗн йышӗнче. Чӑваш драма театрӗнче спектакльсенче вылянӑ вӑхӑтрах режиссурӑна хӑнӑхнӑ.
Сумлӑ ҫынна асра тытса театрта «Телейлӗ ҫул пултӑр» театризациленӗ концерт хатӗрлӗҫ. Унта Зоя Димитриевнӑн вӗренекенӗсемпе ӗҫтешӗсен аса илӗвӗсем те пулӗҫ.
Пултаруллӑ ҫынна сума сӑвакансене пурне те юбилей каҫне йыхравлаҫҫӗ.
Кӑҫал пирӗн республикӑра 5 шкул тума пуҫлама палӑртнӑ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев ӗнер Патшалӑх Канашне янӑ Ҫырура палӑртнӑ.
Республика ертӳҫи каланӑ тӑрӑх, регионти вӗренӳ отрасльне юсаса ҫӗнетессипе кӑҫал та ҫине тӑрӗҫ. Тӗслӗхрен, 5 ҫӗнӗ шкул тума тытӑнӗҫ. Вӗсем Шупашкарти «Университет», «Лента», «Радужный» микрорайонсенче, ҫавӑн пекех Ҫӗнӗ Шупашкарпа Кӳкеҫре пулӗҫ. Кӳкеҫ пирки каласан, унта юлашки ҫулсенче нумай хваттерлӗ тӑхӑр хутлӑ ҫуртсем чылай хӑпартрӗҫ. Шупашкар район центрне Шупашкарти общежитисенче пурӑннисем, республикӑн кӑнтӑр енчи районӗсенчи (Улатӑр, Елчӗк т.ыт.те) ҫынсем, уйрӑмах — ҫамрӑк ҫемьесем, йышлӑн пырса тӗпленнӗ. Ачасен йышӗ ӳснӗ май ҫӗнӗ шкул кирли юлашки ҫулсенче пушшех калаҫтарма тытӑнчӗ.
2021 ҫулта ҫавӑн пекех Муркаш районӗнчи Кашмашри шкула, Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртамри 1-мӗш шкул ҫумне хушма ҫурт хӑпартса лартӗҫ. 2022 ҫулта Шупашкарти «Садовӑй» микрорайонта шкул тума палӑртнӑ.
Ҫак кунсенче пирӗн республикӑра пушарсен шучӗ палӑрмаллах ӳснӗ. Иртнӗ ҫулхи раштав уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа кӑрлач уйӑхӗн 10-мӗшӗччен пирӗн тӑрӑхра «хӗрлӗ автан» 66 хутчен алхаснӑ. Инкек 15 ҫын пурнӑҫне татнӑ.
Раҫҫейӗн Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри Тӗп управленийӗн пуҫлӑхӗ Валерий Зеленин пӗлтернӗ тӑрӑх, вилекенсенчен ытларахӑшӗ — арҫынсем, пенсионерсем тата ӗҫсӗр ҫынсем.
Чӑваш Енӗн Инкеклӗ лару-тӑрӑвӑн патшалӑх комитетӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пушарсен шучӗ Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар районӗсенче уйрӑмах нумайланнӑ.
+1.3 °C